Monday, October 4, 2010

Fiendish creatures



Ομολογώ την αμαρτία μου εξαρχής: δεν ενδιαφέρθηκα ποτέ για τον Δράκο του Νίκου Κούνδουρου (The Fiend of Athens, αγγλιστί). Είχα την αμυδρή εντύπωση ότι η υπόθεση του έχει κοινά στοιχεία με το Θεριό του Ταύρου του Αζίζ Νεσίν που θυμάμαι να βλέπω μικρός στο Θέατρο Άλφα (Στέφανος Ληναίος – Έλλη Φωτίου και τα της πολιτικοποίησης των ‘80s), και πέραν τούτου ουδέν. Τουλάχιστον ως τη στιγμή που ανακάλυψα ότι ο Jonathan Franzen τον εκτιμά τόσο ώστε όχι μόνο να παραπέμπει ευθέως σε αυτόν αλλά και να τιτλοφορεί The Fiend of Washington ένα από τα καταληκτικά κεφάλαια του Freedom.


Υποπτεύομαι ότι ο Franzen όχι μόνο θεωρεί τα λάθη αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης φύσης αλλά και αδυνατεί να φανταστεί την εξέλιξη της προσωπικότητας χωρίς αυτά. Όπως και οι συνάδελφοί τους ήρωες του εξαίρετου The Corrections, εκείνοι του Freedom έχουν περισσότερα να μας πουν γι' αυτά παρά για την ίδια την έννοια της ελευθερίας: αν το προηγούμενο βιβλίο διακρινόταν από την εμμονή της διόρθωσης των λαθών, το παρόν πρέπει να διαβαστεί ως το ευαγγέλιο της ελευθερίας της διάπραξής τους. Ίσως εκεί να οφείλεται και η έντονη αίσθηση της απτότητας που διακρίνει τα εκάστοτε πρόσωπα της δράσης: μακριά από το τραγικό εθνοτικό / κοινωνικό / ηλικιακό angst των πρόσφατων έργων τού Philip Roth, τις ψυχρές αφαιρετικές εκφράσεις θεωρίας που παρουσιάζονται εν είδει πρωταγωνιστών στα κείμενα του αίφνης διάσημου Tom McCarthy η τις στρογγυλές προσωπικότητες της αξιότατης κατά τα άλλα Zadie Smith, οι γονείς του Franzen έχουν την αναγνωρίσιμη παρεμβατικότητα των δικών μας, τα κωλόπαιδά του εκείνη τη χαρακτηριστική δόση righteousness, οι οικογένειές του μια λειτουργική έλλειψη λειτουργικότητας. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι οι κορυφαίες του σκηνές είναι πάντοτε βίαιες αντιπαραθέσεις, χωρίς καθάρσεις και χωρίς αποτέλεσμα: ως χρονικογράφος των ανθρωπίνων λαθών ο Jonathan Franzen γνωρίζει ότι δεν υπάρχει τίποτα απλούστερο από την ευχέρεια της επανάληψής τους – γι' αυτό και γράφει τις σκληρότερες λεκτικές μετωπικές, την αιχμηρότερη λεηλασία συναισθημάτων, τους καλύτερους καυγάδες της σύγχρονης αγγλόφωνης λογοτεχνίας.

3 comments:

  1. το διάβασες κιόλας, βρε θηρίο;

    Πραγματικά ελπίζω να "θεωρεί τα λάθη αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης φύσης"

    Επίσης, του έκλεψαν τα γυαλιά, απίθανο;

    ReplyDelete
  2. (ok, there are some links somewhere in my comment, i hope you can see them)

    ReplyDelete
  3. I did (read it) and I did (see the links) - good work on the last one, I still don't know how to post links on comments. :P

    Παρά τα (χα!) λάθη του, είναι πολύ καλό, αν και όχι το «καλύτερο του 21ου αιώνα so far» - πάντως δεν το θεωρώ σαπουνόπερα όπως ο κάτωθεν κάκιστρος του LRB. (Btw, to εν λόγω είναι και major spoil alert και spoilsport, read at your own peril.)

    http://www.lrb.co.uk/v32/n19/james-lever/so-long-lalitha

    ReplyDelete