Monday, September 25, 2006

Walking Contradiction

Η ιστορία της «διαπλοκής», τόσο σε επίπεδο πολιτικής πράξης όσο και σε επίπεδο συνθηματολογίας είναι μεγάλη και σίγουρη. Ως εκ τούτου βρήκα πολύ ενδιαφέρον ένα συγκεκριμένο στοιχείο από την σχετικά πρόσφατη δημοσκόπηση (two weeks back) της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας: την απάντηση στο ερώτημα «που, κατά τη γνώμη των πολιτών του δείγματος, οφείλεται η διαφθορά». (Drumroll): 54% υποστηρίζει και αποδέχεται ότι είναι αποτέλεσμα της «νοοτροπίας του Έλληνα». Έστω και με τη δέσμευση των multiple choice απαντήσεων που προσφέρει ένα γκάλοπ η πρόταση είναι δηλωτική συγκεριμένου τρόπου σκέψης – ο οποίος τυγχάνει να αντιφάσκει με όλα σχεδόν τα υπόλοιπα ευρήματα της έρευνας, μια και υποσκάπτει την ίδια τη λογική των συμμετεχόντων («αλί και τρισαλί, ποιος θα μας γλυτώσει από τα κακά και άθλια κόμματα»). Γιατί, αν η διαφθορά και η διαπλοκή ή όπως αλλιώς θέλετε να ονομάσουμε το συγκεκριμένο νεφελώδες (από άποψης ορισμού στα μίντιά μας) φαινόμενο, είναι αποτέλεσμα της ελληνικής «νοοτροπίας», μετά των φαντασμάτων της «διχόνοιας της φυλής» και του «ξενικού δακτύλου» ομού ενδεχομένως, τότε υπεύθυνα δεν είναι σε καμία περίπτωση τα πολιτικά κόμματα, αλλά εσείς, εγώ, αυτοί, και κυρίως οι μετέχοντες στην έρευνα. Κάτι που φυσικά δεν αντιλαμβάνονται – ή ίσως θεωρούν ότι στριμώχνονται όλοι στο άλλο 46% που πιστώνει το φαινόμενο σε διαφορετικές αιτίες. Αίσθησή μου είναι ότι, όπως πάνω κάτω και τα «φρουτάκια», η διαφθορά δεν έρχεται να σε βρει και να σου συστηθεί, την επιδιώκεις ο ίδιος, ή, έστω, εξαναγκάζεσαι να την αναζητήσεις. Κι αυτό δεν είναι θέμα νοτροπίας, αλλά ζήτημα προσωπικής αντίδρασης στο πλαίσιο της (κακής, προφανώς) λειτουργίας κοινών συλλογικών θεσμών – με άλλα λόγια, κοινωνικό φαινόμενο. Σε μια κοινωνία βέβαια όπου κατά τα άλλα το 61% φέρεται να δηλώνει ότι ούτε οι ίδιοι ούτε κάποιος γνωστός τους έχουν προσωπική εμπειρία δωροδοκίας...