Monday, August 31, 2009

Aftermath


Ανατρέχοντας κανείς στο χώρο του τύπου, διαβάζοντας για ονειρικές παραλίες, θάλασσες ποικίλων χρωματισμών, άμμους εντυπωσιακής ποιότητας και σκηνικά εκπάγλου καλλονής αργεί να συνειδητοποιήσει πόσο απερίγραπτα αυτιστικό είναι το σύνολο. Στην ακτή του παραδείσου είσαι μόνος σου εσύ, το αντηλιακό, το βιβλίο, η πετσέτα, η ομπρέλα και όλα τα συμπαρομαρτούντα. Διάφοροι χαρακτήρες πλανιούνται γύρω σου, αλλά είναι σκιές πραγμάτων, στερεότυπα με πόδια, οι «γυναίκες της παραλίας» χωρισμένες σε αριθμημένες κατηγορίες, οι «άνδρες των διακοπών» με πλήρη εξάρτυση μαγιώ και ασυναγώνιστο μαύρισμα. Το απόλυτο ιδανικό των διακοπών είσαι εσύ, λες και πρόκειται να πιεις όλο τον ωκεανό, να φας όλη την άμμο, να αγκαλιάσεις όλο το σύμπαν, αν είναι δυνατόν, και να το σφίξεις μέχρι θανάτου για να νιώσεις ότι έχεις φύγει από τη ρουτίνα. Έχοντας υποστεί διάφορα είδη διακοπών, από τις ευφορικές και τις κανονικές ως τις απελπισμένες, όπως και την απουσία τους, δεν βλέπω στον καλοκαιρινό αυτισμό των περιοδικών μεγάλη σχέση με τα εγκόσμια. Η αποστείρωση του απέραντου γαλάζιου και των άλλων αφηρημένων εννοιών είναι για όσους βλέπουν ταινίες στο μυαλό τους ή τον εαυτό τους ιλουστρασιόν. Θα ταίριαζε να αλλάζαμε την παραδοσιακά τετριμμένη ερώτηση «που θα πας διακοπές;» σε «σε ποιον θα πας διακοπές;». Ο τόπος τελικά μικρή σημασία έχει, γιατί χωρίς να είμαι απόλυτα σίγουρος ότι η κόλαση είναι οι άλλοι, όπως διαβεβαιώνει ο Sartre, είμαι εν τούτοις πεπεισμένος ότι οι διακοπές είναι κάποιοι συγκεκριμένοι άλλοι. Και χωρίς αυτούς το μέρος σου είναι κάποιες τυχαίες συντεταγμένες του χωρόχρονου, δίχως ειρμό και πλαίσιο, όμορφα κενά και υπέροχες ψευδαισθήσεις.

Thursday, August 20, 2009

Lunatics

Fortified with four drinks, η La Luna στην Αντίπαρο αποτελεί το απόλυτο μέρος για κέφι στις 5.30 το πρωί. Για όσους μπορούν να εγκαταλείψουν όσα θυμούνται από τα '80s και να κάνουν σαν να μην έχουν ξαναζήσει τα ίδια τραγούδια, τα ίδια ποτά, τις ίδιες κινήσεις, σε άλλο χρόνο, σε άλλα μέρη, σε επαφή με άλλα σώματα. Δεν είναι δύσκολο. Αρκεί να έχεις την ικανότητα να μεταθέτεις μνήμες, πράγματα, ανθρώπους. Αρκεί να μην έχεις την ιδιότητα να συσχετίζεις το παρόν με το παρελθόν και το μυαλό σου να μην επιστρέφει αυθόρμητα σε όλα αυτά που κουβανείς μες στην ψυχή σου - σε όλα αυτά που η ψυχή σου στήνει εμπρός σου.

Thursday, August 6, 2009

Les consolations dangereuses

Σε εποχές που η φιλία ήταν ένα state of mind μεταξύ δύο ατόμων που είχαν μοιραστεί την εμπειρία ενός κοινού τραπεζιού σε μια πολυσύχναστη ταβέρνα ή είχαν ανταλλάξει μια καλημέρα διασταυρούμενοι σε κάποιο αστικό ευρωπαϊκό λιθόστρωτο, η αξία ενός γράμματος με συγκινησιακό χαρακτήρα και πολλά θαυμαστικά δεν θα έπρεπε να υπερτιμάται. Όταν ωστόσο αποστολέας είναι η Mary Shelley, σύζυγος του Percy Bysshe Shelley, πρωτοπόρος των γυναικείων δικαιωμάτων και συγγραφέας του ενός εκ των δύο αρχετυπικών μυθιστορημάτων της λογοτεχνίας τρόμου, ίσως να δικαιολογείται και μια δεύτερη ματιά. Πόσο μάλλον όταν παραλήπτης είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες και πιο δαιμονοποιημένες φιγούρες της νεότερης ελληνικής ιστορίας – ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος. Ο τριαντάχρονος Φαναριώτης και η αγγλίδα ριζοσπάστρια βέβαια είχαν μοιραστεί κάτι περισσότερο από τις στιγμιαίες φιλίες ενός ρομαντικού αιώνα: ο Μαυροκορδάτος υπήρξε ο private tutor της στα ελληνικά στην Πίζα όπου συναντήθηκε με το ζεύγος Shelley την περίοδο 1820-1821. Αν και μεταξύ των τότε intellectuals τα περισσότερα γεγονότα ήταν διανοητικά παρά σωματικά (εκτός φυσικά αν ήσουν ο Lord Byron, οπότε αντιστρέψτε την παραπάνω πρόταση) δεν μπορεί κανείς παρά αν αναρωτηθεί, έστω και διαβάζοντας out of context τις ρητορικές ερωτήσεις της Mary προς τον Αλέξανδρο στις 22/2/1825: «Vous n’ oublierez pas les consolations mutuelles, la simpathie reçue des nous, notre aimable cortesie, les leçons?» Το ξερό «δεν σώζεται στο αρχείο απάντηση του Μαυροκορδάτου» που ακολουθεί στο κείμενο της αναφοράς αρκεί για να δώσει τόσο την απογοήτευση του ιστορικού γι’ αυτό το snippet κουτσομπολιού, του οποίου το πραγματικό περιεχόμενο δεν θα μάθει ποτέ, όσο και το μέτρο της ροής των ανθρώπινων πραγμάτων: οι φιλίες, οι μνήμες του κοινού παρελθόντος και οι consolations mutuelles δεν είναι παρά μια στιγμή του χρόνου. Μετά, σιωπή.