Οι βουβουζέλες του Mundial, πέρα από τις θορυβώδεις, έχουν προφανώς και αναμνηστικές ιδιότητες. Το φολκλόρ της Νότιας Αφρικής, σε συνδυασμό με την υποχώρηση του νοτιοαμερικανικού συνασπισμού (πλην Ουρουγουάης), την ανάταση της χειμαζόμενης Ευρώπης και τη συνήθη μεμψιμοιρία για την αποτυχία των τσολιάδων της εθνικής να καταγάγουν τους απαιτούμενους θριάμβους στους οποίους είναι εθισμένη η χώρα στο συγκεκριμένο άθλημα από αρχαιοτάτων χρόνων, μου θύμισε ένα παλιότερο δοκίμιο του Christian Bromberger. Το Ποδόσφαιρο. Σύμβολα, αξίες, φίλαθλοι, αν και παντελώς ανακριβής μετάφραση του Football, la bagatelle la plus sérieuse du monde, αγχωμένη για να πείσει ότι το κείμενο ανήκει σε σοβαρό μελετητή, όχι σε αθλητικογράφο της σειράς, αποτελεί ίσως την καλύτερη συνοπτική εισαγωγή σε μια προσέγγιση του αθλήματος από την άποψη της ανθρωπολογίας. Διαβάζοντας ένα απόσπασμα περί ποδοσφαίρου στο Ιράν, όπου η εσωστρέφεια ελέω ισλαμισμού κυριαρχεί σε βαθμό ώστε οι Ιρανοί να υποστηρίζουν τους εσωτερικά αντιπαλους των δικών τους συλλόγων στις μητέρες όλων των μαχών κατά των αλλοφύλων του εξωτερικού, μου ήρθε στο μυαλό η ομοιότητα με τους έλληνες σπορτκάστερ της δεκαετίας του ’80, οι οποίοι φανατικά μας υπενθύμιζαν το εθνικό μας καθήκον να αισθανόμαστε γαύροι, βάζελοι, χανούμια και άλλες ποικιλίες φανατίλας στην ετήσια κάθοδο των εν λόγω στα μαρμαρένια αλώνια. Οι απαρχές της κανονικοποίησης της Ελλάδας, της επανεισόδου σε μια κοινή ευρωπαϊκή μοίρα, δεν θα πρέπει να λογίζονται από την ένταξη στην ΕΟΚ το 1981. Σε πολιτισμικό τουλάχιστον επίπεδο η μεταβολή κατά πάσα πιθανότητα γίνεται από τη στιγμή που οι ιθαγενείς οπαδοί παύουν να χειροκροτούν τους εγχώριους μισητούς ως άλλους φύλακες Θερμοπυλών μόλις περάσουν τη νοητή γραμμή των συνόρων και βγάζουν στην επιφάνεια τα γνήσιά τους ένστικτα. Σαν εκείνα που υπαγορεύουν στους ιρανούς φιλάθλους να συνοδεύουν τα ρητά του Κορανίου που κοσμούν τις εξέδρες με γενετήσιες προτροπές όπως «η βρύση του σαμοβαριού στον πισινό του διαιτητού».
Πάντως, η κόρη μου (εννέα ετών) δεν υποστήριζε την Εθνική γιατί, λέει, εκείνη είναι Παναθηναϊκός. Δεν ξέρω πόσο αντιπροσωπεύει τη γενιά της, βέβαια.
ReplyDeleteΕξαιρετικό. Πάντοτε είχα την αίσθηση ότι τα παιδιά βλέπουν πέρα από τα συμβεβηκότα, στην ουσία των πραγμάτων. :p
ReplyDeleteΤο πνεύμα μου συναντήθηκε με αυτό του Bromberger πριν χρόνια.
ReplyDeleteΠρέπει να ήταν ένα πρωινό του 2005 ή του 2006 στη μαύρη ξενητιά, όταν πήγα στο γραφείο με πολύ ανεβασμένη διαθεση, αφού το προηγούμενο βράδυ ο μισητός γάβρος είχε χάσει στη Μαδρίτη. Ομολογώ ότι είχα υποφέρει όσο κρατούσε το χ, αλλά ευτυχώς η Θεία Πρόνοια επεφύλασσε 1 ή 2 παστέλια (δε θυμάμαι καλά) στο τέλος του αγώνα.
Μπαίνοντας συναντάω 3 ξένους συνάδελφους, έναν Τούρκο και δύο Βέλγους. Μου λέει ο πρώτος: "κρίμα για τον Ολυμπιακό, ωραία έπαιξε χτες. Ελπίζω να μη στεναχωρήθηκες πολύ." Γυρίζω προσβεβλημένος και αρχίζω να του εξηγώ γιατί τους λέμε παιδιά του στόλου και τί εστι παράγκα και Κόκκαλης και πόσο τα 'φθαριστήθηκα να 'οὐμε τα δυο γκολάκια και φυσικά τονίζω ότι "αν με ξαναπείς γάβρο σου κόβω την καλημέρα". Κόκκαλο ο Τούρκος! "Μα γιατί; ελληνική ομάδα είναι ο Ολυμπιακός! Κι εγώ είμαι οπαδός της Φενέρ, αλλά χτες που κέρδισε η Γαλατά χάρηκα πολύ!" "Άκου αγόρι μου", του απαντώ, "αν θέλετε να μπείτε στην Ευρώπη, αυτά να κόψετε. Όταν θα τρώει 4 η Γαλατά από τη Γιούβε, εσύ θα πρέπει να βγαίνεις στο δρόμο να πανηγυρίζεις!"
Η πλάκα είναι ότι οι Βέλγοι τα έχασαν πιο πολύ κι από τον Τούρκο. Πιθανότατα περίμεναν να έχω την ίδια νοοτροπία με τον γείτονα. Από εκείνη τη μέρα μάλιστα, ο ένας, που μάλλον δεν το ξεπέρασε ποτέ, με κοιτούσε για χρόνια, όπως όταν απορούμε μπροστά στα αγάλματα των Νησιών του Πάσχα, ενώ ο άλλος έγινε φιλαράκι μου, θεωρώντας με πλέον ισότιμο ευρωπαίο πολίτη :P