All the Names

Στο πρόσφατο βιβλίο του Hitler's Empire: Nazi Rule in Occupied Europe, o Mark Mazower περιγράφει ένα στιγμιότυπο από την κατοχή της Αλσατίας μετά την παράδοση της Γαλλίας στο ναζιστικό καθεστώς τον Ιούνιο του 1940. Λόγω της γερμανικής καταγωγής πολλών από τους κατοίκους της περιοχής, η Αλσατία αποσπάστηκε εκ νέου από τη Γαλλία, όπως μετά τον πόλεμο του 1870, και εντάχθηκε διοικητικά στο Γ' Ράιχ. Ο gauleiter Robert Wagner διέταξε στο πλαίσιο του εκγερμανισμού της περιφέρειας τη μετατροπή των γαλλικών ονομάτων του πληθυσμού σε γερμανικά με ορθολογικά guidelines που δεν θα επέτρεπαν σε διάφορους Dumoulin να μεταλλαχθούν σε Vondermhuler, Zurmuhlen, Muller και Dumuller. Σύντομα, ωστόσο, οι αξιωματούχοι του γραφείου του βρέθηκαν μπλεγμένοι στα χωράφια της γλωσσολογίας: ένας πρότεινε όλοι οι Robert να γίνουν Rupprecht, άλλος του αντέτεινε ότι ο ίδιος ο προιστάμενός τους ήταν Robert. Όταν κάποιος ανακάλυψε τη λύση για το επώνυμο του κυρίου Boulois στο εύηχο γερμανικά Bulwa, έτερος συνάδελφος του επεσήμανε ότι η πρότασή του μάλλον ταίριαζε ακουστικά σε αφρικανό φύλαρχο. Η διχογνωμία για το επώνυμο «Charpentier» αφορούσε την απόδοσή του ως «Scharpenter» ή «Zimmermann» Και κάποιοι για να περιπλέξουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα έφεραν ως παράδειγμα τα ονόματα του υπουργού γεωργίας και του ηγέτη του τμήματος υγείας του ίδιου του Γ' Ράιχ: τόσο το «Walther Darré» όσο και το «Leonardo Conti» μόνο με άρεια ονόματα δεν έμοιαζαν.

Το διδακτικό αυτό παραμύθι ονοματοποιίας τελειώνει με την παρατήρηση ενός αλσατού αυτονομιστή, ο οποίος αναρωτιέται ειρωνικά πόση σημασία μπορεί να έχει ένα τέτοιο παιχνίδι εν μέσω μιας πολεμικής κρίσης - και έχει εν μέρει δίκιο. Η ομφαλοσκόπηση των προσδιορισμών λειτουργεί αποτρεπτικά σε σχέση με τη συνειδητοποίηση της γενικότερης εικόνας των πραγμάτων: αν ασχολείσαι με τα σημεία του ορίζοντα δυσκολεύεσαι να προσλάβεις στις κανονικές τους διαστάσεις τις πολιτικές διαδρομές της καθημερινότητας. Όμως και η ονοματοδοσία είναι μια μορφή ελέγχου - γι' αυτό και οι πολέμιοι των McDonald's ως προγεφυρώματος αμερικανοδουλείας δεν καθησυχάστηκαν προφανώς παρά μόνο όταν το «Big Mac» έγινε «MacΣαρακοστή» και όσοι ανησυχούσαν για τα 's' του Βήματος ως προανάκρουσμα εκλατινισμού της ελληνικής δεν ανέπνευσαν παρά μόνο όταν το κατά την προσφιλή τους έκφραση «Λαμπρακιστάν» άρχισε να τηρεί ίσες αποστάσεις μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Εν τέλει, όπως ανακάλυψαν και οι Ναζί στην Αλσατία τα ονόματα είναι ενδεικτικά - δεν καθορίζουν όμως από μόνα τους ούτε τη συνείδηση ούτε την ταυτότητα. Όπως και η παρουσία ή μη του MKD επί της οθόνης.