Zazie dans le métro

της xilaren (bienvenue)

Η σκέψη μου πέρασε από το μυαλό στο περιθώριο μιας συζήτησης. Οι Γάλλοι ως γνωστόν έχουν διάφορα κακά της μοίρας τους, με κυριότερο φυσικά το ότι σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες των Γραικών είναι οι original Κουτόφραγκοι. Διαθέτουν ωστόσο και μια ενδιαφέρουσα αίσθηση του τι ακριβώς συνιστά τη διατήρηση της κοινωνικής μνήμης σε μια πόλη. Ρίξτε μια ματιά στο χάρτη του παρισινού μετρό και προσέξτε την ονοματολογία του. Εκτός του cult της δημοκρατίας και της επανάστασης (Mirabeau, Danton, ακόμη και Robespierre – αλλά όχι Marat), θα βρείτε σταθμούς αφιερωμένους σε γεγονότα, αφηρημένες έννοιες, επιστήμονες, λογοτέχνες, ξένους, πολιτικούς: Stalingrad, 8 Mai 1945, République, Liberté, Réaumur, Anatole France, Garibaldi, Franklin D. Roosevelt. Οι δικές μας αντίστοιχες εμπνεύσεις εξαντλούνται είτε στην (αρχαϊκή) προγονολατρεία είτε στην έλλειψη μέτρου. Πριν από το θρίαμβο του no show το 2004 μία από τις γραμμές του τραμ ονομαζόταν «Κεντέρης», μετά απέκτησε το αναμενόμενο «Θουκυδίδης» – απορώ γιατί οι συρμοί δεν έχουν αποκτήσει ακόμη την ανάλογη προτομή στην πρόσοψη. Όπως και το αθηναϊκό μετρό φυσικά θα όφειλε να κυκλοφορεί με εικονίσματα, μια και είναι τίγκα στους αγίους (ο «Αλέξανδρος Παναγούλης» βρίσκεται στη phantom zone που ο Superman στέλνει τους εχθρούς του να ξεχειμωνιάσουν). Αλλά εδώ η φαντασία της πολιτικής εξουσίας είναι απευκταία, οι κοινωνικές συνιστώσες μηρυκάζουν το συμβολικό επίπεδο, για να αποτίσει κανείς φόρο τιμής οφείλει να είναι διατεθειμένος να δυσαρεστήσει την αντίπερα όχθη ενώ εμείς αποφεύγουμε να ενοχλούμε τις σιωπηρές πλειοψηφίες και τα shibboleth τους, τι πιο ευπρόσδεκτα ουδέτερο από τοπικούς προσδιορισμούς και τους ναούς στις πλατείες των οποίων εκβάλλουν οι συρμοί; Γι’ αυτό και η Αθήνα δεν θα αποκτήσει ποτέ έναν σταθμό που να τιμά τον ήρωα μιας επανάστασης κάποιων άλλων – σαν τον Botzaris, κάπου στο τέλος της 7bis, δύο στάσεις μετά τον Jaurès, μία μετά τον Bolivar. Θα ξεμείνει με τους «Μεγάλους Έλληνες», κανέναν Κωνσταντίνο Καραμανλή, άντε κάποιον Ανδρέα Παπανδρέου – και θα ζηλεύει τους δεκαπέντε Μεγαλέξανδρους που θα εγκαινιάσει με χλαμύδες ο Ζορό της Θεσσαλονίκης μόλις του ετοιμάσουν το δικό του.