Monday, November 5, 2007

Burn your shadow (away)


Σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο του Χρήστου Χωμενίδη που καυτηριάζει τη «δικτατορία της επιτυχίας» που προβάλλουν τα ΜΜΕ (στα οποία ο ίδιος διαπρέπει) οι διαφημίσεις μας ταΐζουν με πρότυπα winners: εξαιρετικούς επαγγελματίες, καταπληκτικούς τύπους στις παρέες, ξηγημένους φίλους και μοιραίους εραστές. Αυτό το buddy πρότυπο πλαστικών ανθρώπων αποτελούν ενδεχομένως οι διαφημίσεις του «βαρέως lifestyle», του Nescafe, των SUV και των priceless πιστωτικών καρτών. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον κατά την άποψή μου όμως έχουν οι άλλες, οι χιουμοριστικές, οι χαβαλεδιάρικες, εκείνες που απευθύνονται σε ευρύτερο κοινό, εκείνες που επικαλούνται άλλα στερεότυπα. Το είδος που κυριαρχεί σε αυτές είναι ένας λιγούρης για τζάμπα ελαστικά, ο γλύφτης του τροχονόμου που τον γράφει, ο μπαμπάς που είναι μάγκας γιατί σηκώνει το μαγαζί παιχνιδιών για τα μπασταρδάκια του, η trendy μαθήτρια που θέλει τσάντα επώνυμη, δεν θέλει αυτή τη φόλα, αυτός που πυροβολείται από διαρρήκτη γιατί είναι τόσο τσίπης που δεν έχει ψηφιακή πλατφόρμα. Στο flipside αυτό του 45αριού του lifestyle που επικαλείται ο Χωμενίδης (και κάτι θα ξέρει, γιατί όλα τα μυθιστορήματά του το λιμπίζονται αδιακρίτως), το οποίο αντλεί κατά βάση τους τύπους του από εισοδηματικά στρώματα κοντύτερα στον μέσο όρο, η ελληνική κοινωνία απαρτίζεται από καταναλωτές στα πρόθυρα νευρικής κρίσης. Συναποτελείται από ανθρώπους που λειτουργούν ανορθολογικά, λυσσάρηδες για κάθε είδους προσφορές, αυτόματα που κινητοποιούνται με την παραμικρή έκπτωση, σκύλους του Pavlov που ανταποκρίνονται αυτόματα στα ερεθίσματα των δωρεάν λεπτών στο κινητό τους. Το όλο τζέρτζελο δεν γίνεται εδώ τόσο χάριν του κοινωνικού στάτους όσο της υπαρξιακής αγωνίας να μην πιαστεί κανείς Αλέκος, Κώτσος και διάφορα άλλα συμπαθή ονόματα που δηλώνουν τη διαρκή ανησυχία των Ελλήνων για την εξυπνάδα τους, φαινομενική και μη – την οποία για να επιβεβαιώσουν οφείλουν προφανώς να δρουν σαν ηλίθιοι: «ο Τζακ πήδηξε!» Κι εσύ κι ο ψύλλος σου…

13 comments:

  1. αναρωτιέμαι όμως. αληθινά υπάρχουν άνθρωποι που θεωρούν ότι η διαφήμιση αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα;


    και ακόμα: αληθινά υπάρχουν "πνευματικοί άνθρωποι" (my ass) που πιστεύουν ότι η μάζα θεωρεί πως η διαφήμιση αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα;

    ReplyDelete
  2. Advertising signs that con you
    Into thinking you're the one
    That can do what's never been done
    That can win what's never been won
    Meantime life outside goes on
    All around you.

    Bob Dylan - It's Alright Ma (I'm Only Bleeding)

    1965. Ως συνήθως, η Αμερική έρχεται στην Ελλάδα με τριάντα χρόνια καθυστέρηση.

    ReplyDelete
  3. το πιο σημαντικο ομως ειναι η ατομικη ευθυνη...

    ReplyDelete
  4. @provato: Όσον αφορά την ταύτιση διαφήμισης και πραγματικότητας εκ μέρους του όποιου κοινού εισερχόμαστε σε ζητήματα πρόσληψης, άρα σε θολά νερά - από την άποψη ότι εκπέμποντας ένα αρχικό μήνυμα με σημασία που εμείς θεωρούμε δεδομένη δεν διασφαλίζουμε παρ' όλα αυτά και το πως θα εκληφθεί. Τώρα, αν θεωρήσουμε, για παράδειγμα, τον Χωμενίδη πνευματικό άνθρωπο, αυτά τα γράφει σε κυριακάτικο lifestyle ένθετο στο οπόίο είναι τακτικός συνεργάτης. Άρα μάλλον ο βασικός του στόχος δεν είναι να μας πει τι πιστεύει...

    @antonios: Στην περίπτωσή μας, σαράντα. Αλλά κι ο Dylan έχει αυτή τη διαφήμιση με την Cadillac πλέον, φάτσα κάρτα στο YouTube σήμερα, οπότε επιβεβαιώνεται η ισχύ της ρήσης για τη σχέση όσων κατακρίνει κανείς με το λούσιμο.

    @suspect: Της μόδας είναι η εταιρική τώρα τελευταία...

    @akindynos: Είδατε; Που τα αγνά πρότυπα του Αναστόπουλου και του Rexona; :p

    ReplyDelete
  5. ..But the shadows still remain since your descent..

    ReplyDelete
  6. Ένζυμο είναι οι διαφημίσεις, απολύτως προσαρμοσμένο στο δοξασμένο ελληνικό dna. Άρα, το ζήτημα ταύτισης με την πραγματικότητα δεν αφορά εμάς, μα τους διευθύνοντες συμβούλους των εταιρειών.

    Εκείνες που τσιτώνουν τη σπονδυλική μου στήλη είναι εκείνες που υποβάλλουν μια ιδανική, πολιτισμένη ελληνικότητα. Αποτελούν ακριβή απεικόνιση της Ελλάδας στα οράματα των πολιτικών. Ναι, μπορούμε κι εμείς να εκσυγχρονιστούμε.

    ReplyDelete
  7. Άσχετο: Επιτέλους ανακάλυψα πώς καταλαβαίνω από την πρώτη πρόταση που διαβάζω αν γράφει ο Ρακάσας ή ο Σραόσας.

    Πώς λέτε;

    ReplyDelete
  8. Διάβολε, you got me. How?

    ReplyDelete
  9. Δεν λέω δεν λέω. Τι άπαιχτο δίδυμο είσαστε εξάλλου; Να το βρείτε.

    ReplyDelete
  10. Elementary, dear thas.

    Σε τα 'μάς, ρε; Σε τα 'μάς;

    ReplyDelete
  11. Βλέπω απαντάμε με ερώτηση. Ο χρόνος δουλεύει εις βάρος σας, όσο δεν παίρνω απάντηση. Περιμένω, ωστόσο.

    ReplyDelete
  12. Στοίχιση πρώτης σειράς. Dead giveaway.

    ReplyDelete
  13. Ορθώς, rakasha μεγαλοδύναμε. Ορθώς σας απονέμονται και οι τίτλοι. Αλλελούια.

    ReplyDelete