Burn your shadow (away)

Σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο του Χρήστου Χωμενίδη που καυτηριάζει τη «δικτατορία της επιτυχίας» που προβάλλουν τα ΜΜΕ (στα οποία ο ίδιος διαπρέπει) οι διαφημίσεις μας ταΐζουν με πρότυπα winners: εξαιρετικούς επαγγελματίες, καταπληκτικούς τύπους στις παρέες, ξηγημένους φίλους και μοιραίους εραστές. Αυτό το buddy πρότυπο πλαστικών ανθρώπων αποτελούν ενδεχομένως οι διαφημίσεις του «βαρέως lifestyle», του Nescafe, των SUV και των priceless πιστωτικών καρτών. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον κατά την άποψή μου όμως έχουν οι άλλες, οι χιουμοριστικές, οι χαβαλεδιάρικες, εκείνες που απευθύνονται σε ευρύτερο κοινό, εκείνες που επικαλούνται άλλα στερεότυπα. Το είδος που κυριαρχεί σε αυτές είναι ένας λιγούρης για τζάμπα ελαστικά, ο γλύφτης του τροχονόμου που τον γράφει, ο μπαμπάς που είναι μάγκας γιατί σηκώνει το μαγαζί παιχνιδιών για τα μπασταρδάκια του, η trendy μαθήτρια που θέλει τσάντα επώνυμη, δεν θέλει αυτή τη φόλα, αυτός που πυροβολείται από διαρρήκτη γιατί είναι τόσο τσίπης που δεν έχει ψηφιακή πλατφόρμα. Στο flipside αυτό του 45αριού του lifestyle που επικαλείται ο Χωμενίδης (και κάτι θα ξέρει, γιατί όλα τα μυθιστορήματά του το λιμπίζονται αδιακρίτως), το οποίο αντλεί κατά βάση τους τύπους του από εισοδηματικά στρώματα κοντύτερα στον μέσο όρο, η ελληνική κοινωνία απαρτίζεται από καταναλωτές στα πρόθυρα νευρικής κρίσης. Συναποτελείται από ανθρώπους που λειτουργούν ανορθολογικά, λυσσάρηδες για κάθε είδους προσφορές, αυτόματα που κινητοποιούνται με την παραμικρή έκπτωση, σκύλους του Pavlov που ανταποκρίνονται αυτόματα στα ερεθίσματα των δωρεάν λεπτών στο κινητό τους. Το όλο τζέρτζελο δεν γίνεται εδώ τόσο χάριν του κοινωνικού στάτους όσο της υπαρξιακής αγωνίας να μην πιαστεί κανείς Αλέκος, Κώτσος και διάφορα άλλα συμπαθή ονόματα που δηλώνουν τη διαρκή ανησυχία των Ελλήνων για την εξυπνάδα τους, φαινομενική και μη – την οποία για να επιβεβαιώσουν οφείλουν προφανώς να δρουν σαν ηλίθιοι: «ο Τζακ πήδηξε!» Κι εσύ κι ο ψύλλος σου…