Following on the footsteps of Sraosha's Families...
Η ευκολία απελευθερώνει. Ιδού ο Michael Burleigh, αγγλοσαξωνικός αστήρ, ποτισμένος τα νάματα της ιστορίας και επαινεθείς το 2000 για το Τhe Third Reich: Α New History , στο οποίο επιλέγει να δει το ναζισμό όχι από την άποψη της ιδεολογίας αλλά ως μια «πολιτική θρησκεία». Η ανάσταση της παλιάς αυτής μεθοδολογικής οπτικής του προσφέρει τη φώτιση για να γράψει το 2005 το Earthly Powers, μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη για την ασταθή πορεία της εκκοσμίκευσης τον 18ο και 19ο αιώνα – αν και σε μεγάλο μέρος του το μήνυμα που λαμβάνει ο αναγνώστης είναι «τι ωραία που θα ήταν σήμερα αν δεν είχαν μεσολαβήσει η Γαλλική Επανάσταση και άλλες παρόμοιες αηδίες, ενδεχομένως να είχε μεταρρυθμιστεί η εκκλησία και λοιπές ζάχαρες». Βέβαια, 200 χρόνια αγγλοσαξωνικής αναγούλας κατά της επανάστασης δεν εξαφανίζονται έτσι απλά: ο ευφημισμός ‘cargo’ του Ορεινού Carrier για τα θύματα των πραγματικά φρικτών noyades (μαζικοί πνιγμοί υποτιθέμενων ή μη αντεπαναστατών στον ποταμό Λίγηρα της Λυών) αποτελεί «προπομπό της εποχής του Hitler και του Stalin». O Burleigh πολύ θα ήθελε προφανώς να κάνει μια ευθεία σύγκριση μεταξύ των εγκλημάτων του ναζισμού, του κομμουνισμού και της Γαλλικής Επανάστασης, αλλά δεν τολμά, για διάφορους λόγους, ένας εκ των οποίων είναι η παντελής έλλειψη οποιασδήποτε σχέσης σε υπόβαθρο, σύλληψη, σχεδιασμό και εκτέλεση μεταξύ των σφαγών του 18ου αιώνα και των στρατοπέδων θανάτου του 20ού. Αν ωστόσο οι προσχηματικές ονομασίες πράξεων καθιστούν κάποιον ναζιστή από μόνες τους έχω να υποδείξω στον κύριο Burleigh τους πραγματικούς πρωταίτιους: τους Κερκυραίους του 5ου αιώνα π.Χ. που, όπως παραδίδει ο Θουκυδίδης, στον εμφύλιό τους πόλεμο την ειωθυίαν των ονομάτων αξίωσιν τα έργα αντήλλαξαν τη δικαιώσει, ονομάζοντας τη σωφροσύνη πρόφαση της ανανδρίας, τη σύνεση αδράνεια – και τον πρωινό χαιρετισμό Sieg Heil, προφανώς…
@xilaren: Πιστεύω πως πρέπει να φέρουμε σε επαφή τον Βurleigh με τον Χριστόδουλο, θα την καταβρούν... Και μιλώντας για τα παιδιά της Thatcher που να δείτε τον Niall Ferguson - πρώην σοβαρός ιστορικός, νυν απολογητής των αυτοκρατοριών, βρετανικής και αμερικανικής ομού. On the other hand, αν ο Evans σας είναι ο Richard J. Evans γράφει μια εκπληκτική τριλογία για το Τρίτο Ράιχ...
ReplyDeleteΑπαραίτητη διευκρίνηση στο ανωτέρω ομιχλώδες σχόλιο: Το ίδρυμα Κάρνεγκι είναι σήμερα "άντρο" των "νεοσυντηρητικών". Υποθέτω ότι πάντα κάποια συμφέροντα εξυπηρετούσε. Όμως όπως θα χάσουμε αν το θεωρήσουμε έναν απλό απολογητή του ιμπεριαλισμού, έτσι ακριβώς θα χάσουμε αν δεν διαβάσουμε τον Niall διότι είναι παιδί της Θάτσερ και επομένως (elementary my dear Watson) πρώην σοβαρός ιστορικός.. Αμφιβάλλω αν τον έχει διαβάσει ο Ρακάσα (με τον Ρακάσα βέβαια δεν μπορείς ποτέ να είσαι σίγουρος!).
ReplyDelete...ενδεχομένως να είχε μεταρρυθμιστεί η εκκλησία και λοιπές ζάχαρες».
ReplyDeleteΆλλα ήταν ή Ευρώπη ποτέ αληθινά χριστιανική;
Παρά τίς καταφατικές απαντήσεις πού δίνονται συνήθως σ' αυτό το ερώτημα, μια πιο προσεκτική ανάλυση δείχνει ότι o προσηλυτισμός της Ευρώπης στο Χριστιανισμό ήταν, στο μεγαλύτερο μέρος του, μια απάτη. Το περισσότερο πού θα μπορούσε να πεί κανείς, είναι ότι έγινε ένας περιορισμένος προσηλυτισμός στο Χριστιανισμό από το δωδέκατο μέχρι το δέκατο έκτο αιώνα.
...Πραγματικά αν ή ευρωπαϊκή Ιστορία συνεχιζόταν μέσα στο πνεύμα του δέκατου τρίτου αιώνα, αν είχε αναπτύξει το πνεύμα της επιστημονικής γνώσης καί της ατομικότητας αργά, αλλά με τρόπο εξελικτικό, θα ήμασταν τώρα σε καλύτερη θέση. Αλλά ή λογική άρχισε να ξεφτίζει σε χειραγωγημένη εξυπνάδα καί ή ατομικότητα σε εγωισμό. Η σύντομη περίοδος του έκχριστιανισμού τέλειωσε και η Ευρώπη ξαναγύρισε στην αρχική της ειδωλολατρία.
Rakasha.. Ώρες ώρες με κάνετε να σκέφτομαι την ιδέα ενός συλλογικού τόμου υπό τον Γενικό τίτλο
"Μια Άλλη Ιστορία"! Συνήθως ο πειρασμός αυτός υποχωρεί;-)
@kukuzelis: Με αδικείτε. Eίπα κάπου να μην τον διαβάσετε; Μου αποδίδετε επίσης μια συνεπαγωγή που δεν έκανα, αφήστε που δεν θα σχολίαζα κάτι τόσο αβασάνιστα χωρίς να το έχω διαβάσει. Επιτρέψτε μου να παρατηρήσω ότι η πορεία του Ferguson από το εξαιρετικό The Pity of War του 1998 ως το Colossus του 2005 είναι κατά τη γνώμη μου σαφώς πτωτική, ακριβώς γιατί αρχίζει να προβάλλει περισσότερο τις πολιτικές του απόψεις στο έργο του και μεθοδολογικά απομακρύνεται από μια αυστηρή ιστορική μέθοδο. Μπορείτε να κάνετε και τη σύγκριση μεταξύ Cash Nexus και Empire για να δείτε "πρώιμο" και "όψιμο" Ferguson - το δεύτερο είναι πολύ πιο light. (Περιμένω το επόμενο έργο του να γίνει paperback, έχω την αίσθηση όμως, διαβάζοντας και κάποιες πρόσφατες συνεντεύξεις του ότι εγγράφει υποθήκες για είσοδο στη βρετανική πολιτική σκηνή.)
ReplyDeleteΠράγματι σε αδίκησα, ω δαίμων. Αν και όταν βιάζεται κανείς, πρώτο-πρώτο τον εαυτό του αδικεί. Γνωρίζεις καλύτερα από εμένα το έργο του Fergusson. H δική μου επαφή περιορίζεται στο Colossus και μερικές συνεντεύξεις εδώ κι εκεί.
ReplyDeleteμε καθυστέρηση να πω πως πράγματι πρόκειται για τον Richard Evans για το έργο του οποίου ο Burleigh είχε πει πως 'unfortunately Evans keeps a foot in the "progressive" camp'!!!
ReplyDeleteΌσο για τον Ferguson θα συμφωνήσω με το Rakasha τόσο για την πτωτική του πορεία όσο για τις πολιτικές του βλεψεις. Τώρα που το έργο του Alan Bennett History Boys βγήκε σε ταινία, αν το δείτε, θυμηθείτε πως, σύμφωνα με τις φήμες, ο χαρακτήρας του καθηγητή ιστορίας έχει βασιστεί στον Ferguson. Ο καθηγητής αυτός συμβουλεύει λοιπόν τους μαθητές του πως είναι καλύτερο να πουν κάτι controversial παρά την αλήθεια.
:-))