“We have elected our own place in the silences of history, with our weak lungs and our speech impediments and our rooms that were designed for something else”.
Διαβάζοντας κανείς σε ενδιαφέροντες καιρούς δεν μπορεί να αποφύγει να βλέπει στο παρελθόν τις απαρχές του σήμερα. Αν η έξωση από το κοινωνικό και συνακόλουθα από το πολιτικό σώμα είναι όντως η τάση της μετανεωτερικότητας, όπως θεωρεί ο Αντώνης Λιάκος, το εναρκτήριο λάκτισμα της αργής διαδικασίας ενσωμάτωσης που επικαλείται εγγράφεται στο ενεργητικό της Γαλλικής Επανάστασης. H Hilary Mantel στο A Place of Greater Safety βρίσκει ευφυώς τρόπο να κάνει κάτι εξαιρετικά δύσκολο ακόμη και για ξεσκολισμένους ιστορικούς: να περιγράψει τη στιγμή που τα πλήθη της νεωτερικότητας εισβάλλουν στο πολιτικό σκηνικό αιτούμενα κοινωνικού συμβολαίου, δίνοντας όλη την ενδεχομενικότητα των πραγμάτων, τη διαπλοκή των παραγόντων και την ασάφεια της τελικής έκβασης, κουβαριάζοντας όσα στα περισσότερα επιστημονικά έργα μοιάζουν καθαρά, κεχωρισμένα και εν τέλει αναπόφευκτα. Η λύση της, ενστικτώδης ή συνειδητή δεν έχει σημασία, είναι να δουλέψει σχεδόν αποκλειστικά μέσω της έκρηξης του μετασχηματιστικού χαρακτηριστικού της περιόδου: του λόγου. Στο κείμενό της οι πρωταγωνιστές μιλούν ακατάπαυστα, στις Συνελεύσεις, στα κλαμπ των Κορδελιέρων και των Ιακωβίνων, στην Κομμούνα, στις πλατείες, στις εφημερίδες, στις επισκέψεις, στα δείπνα, στα δικαστήρια, στη λαιμητόμο. O Danton μιλά ορμητικά, ο Desmoulins συναισθηματικά, ο Saint-Just με την ευαισθησία μηχανής, ο Robespierre συνθλίβεται μεταξύ αρετής και πολιτικής, τα έντυπα blog από τον Φίλο του Λαού ως τον Père Duchesne κραυγάζουν, τα ανώνυμα πρόσωπα προφέρουν συνθήματα. Και στη σταδιακή εκβολή τους από τη νέα μορφή κοινωνικής συμβίωσης που συγκροτούν, οι πρωταγωνιστές επιλέγουν διαφορετικούς απολογισμούς. Ο Camille Desmoulins κρατά για τον εαυτό του τη στιγμή που έσπασε η ιστορία το πόδι της και βρέθηκε να κάνει άλλα πράγματα από τα καθιερωμένα, με improbable πρωταγωνιστές, η Lucille Desmoulins την κοινή κατάληξη: χώμα, οστά, γρασίδι, ημερολόγια.
“With all the desperate passion in our heads and bodies, one day these walls will split, one day this house will fall down. There will be soil and bones and grass, and they will read our diaries to find out what we were”.
